مستندنگاری میراث معماری با بهره‌گیری از ظرفیت‌های دانشکده‌های معماری

مستندنگاری میراث ارزشمند معماری به معنای جمع‌آوری و طبقه‌بندی مدارک مرتبط با این آثار، گام اول در تدارک مواد خام «تولید دانش» در این حوزه است که هم در آموزش معماران مفید بوده و هم برای نهادهای متولی مستندنگاری، همچون سازمان میراث‌فرهنگی یا شهرداری کاربرد دارد. این کار مستلزم صرف منابع مالی، انسانی و تجهیزاتی فراوان است که به دلیل محدودیت‌های معمول، یا امکان‌پذیر نیست یا با سرعت کم و کیفیت پایین انجام می‌شود. از سویی در دانشکده‌های معماری، یادگیری معماری در بسیاری از درس‌ها، از طریق بررسی نمونه آثار ارزشمند انجام می‌شود که خود نیازمند تهیۀ مستندات این بناها توسط دانشجو و با هدایت استاد است. به نظر می‌رسد بتوان ظرفیت‌های آموزش معماری را در جهت نیاز نهادهای مذکور شکوفا کرد تا این کار با کیفیتی مناسب‌تر و هزینه‌ای کمتر انجام شود. متن پیش رو، حاصل تحقیقی با هدف امکان‌سنجی «مستندنگاری میراث معماری ایران» با بهره‌گیری از «ظرفیت‌های آموزشی و پژوهشی دانشکده‌های معماری» است. در این جستار ابتدا «چیستی، چرایی و چگونگی مستندنگاری» پرداخته و با بهره‌گیری از اندیشه‌های پژوهشگران یا نهادهای مرتبط، چهارچوب مفهومی موضوع تبیین شده است. سپس ضمن بررسی درس‌های معماری (دورۀ کارشناسی و کارشناسی ارشد) ظرفیت‌های هریک در مستندنگاری بررسی رابطۀ این دو مشخص شده و به‌عنوان نتیجه، راهکارهایی برای نیل به هدف مذکور، به همراه مسیر عملیاتی تحقق این هدف ارائه شده است.